تحصیل در خارج از کشور، بهویژه در کشورهای اروپایی، معمولاً با هزینههای بالا همراه است و بسیاری از دانشجویان ایرانی بهدلیل مشکلات مالی از این فرصت چشمپوشی میکنند. با افزایش نرخ ارز و هزینههای زندگی، حتی تحصیل در دانشگاههای دولتی بسیاری از کشورها برای ایرانیان دشوار شده است.
هزینههای شهریه، مسکن و مخارج جانبی، باعث شده که بسیاری از دانشجویان از ادامه تحصیل در اروپا منصرف شوند. اما ایتالیا، بهعنوان یکی از کشورهایی که برای تحصیل مزایای زیادی دارد، امکان تحصیل رایگان یا کمهزینه را برای دانشجویان بینالمللی، از جمله ایرانیان، فراهم کرده است. با استفاده از بورسیههای متنوع، تخفیفهای شهریه و کمکهزینههای دولتی، امکان تحصیل رایگان در ایتالیا برای دانشجویان وجود دارد که شرایط آن را در این مطلب بررسی میکنیم.
بورسیه استانی ایتالیا
بورسیه استانی ایتالیا یکی از بهترین فرصتها برای دانشجویان بینالمللی، بهویژه ایرانیان، محسوب میشود. این بورسیه توسط دولت محلی هر استان ارائه شده و هدف آن حمایت از دانشجویانی است که از نظر مالی نیازمند کمک هستند. مبلغ این بورسیه بسته به استان و شرایط متقاضی متفاوت است، اما معمولاً شامل کمکهزینه زندگی، اسکان و گاهی معافیت از پرداخت شهریه دانشگاه میشود.
برای دریافت این بورسیه، دانشجویان باید مدارکی مانند گواهی تمکن مالی و ترجمه رسمی آن، اجارهنامه یا مدرکی برای اثبات وضعیت سکونت، و فرمهای مشخصشده توسط هر استان را ارائه دهند. در برخی موارد، ارائه مدرک زبان ایتالیایی یا انگلیسی نیز ضروری است. میزان کمک مالی سالانه، میتواند بین ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ یورو متغیر باشد که برای پوشش بخش زیادی از هزینههای زندگی دانشجویی در ایتالیا کافی است.
یکی از مزایای اصلی این بورسیه، امکان دریافت آن در تمامی مقاطع تحصیلی از کارشناسی تا دکتری است. متقاضیان پس از ارسال مدارک و بررسی شرایطشان توسط اداره بورسیه استان مربوطه، در صورت تأیید واجد شرایط بودن، مبلغ بورسیه را در دو یا سه قسط دریافت میکنند. همچنین، دانشجویانی که در سالهای بعدی تحصیل، حدنصاب مشخصی از واحدهای درسی را پاس کنند، میتوانند این بورسیه را مجدداً تمدید کنند.
بورسیه استانی ایتالیا، گزینهای ایدهآل برای کسانی است که بهدنبال تحصیل رایگان یا کمهزینه در اروپا هستند. با توجه به افزایش هزینههای زندگی و شهریه در بسیاری از کشورهای اروپایی، این بورسیه میتواند مسیر تحصیل در یکی از دانشگاههای معتبر ایتالیا را برای دانشجویان ایرانی هموار کند.
تحصیل رایگان ایتالیا در مقاطع مختلف
دولت ایتالیا و برخی دانشگاههای این کشور بورسیهها و کمکهزینههای تحصیلی متنوعی دارند و میتوانند هزینههای تحصیل را به حداقل برسانند. در ادامه در مورد تحصیل رایگان در ایتالیا در مقاطع مختلف را بررسی میکنیم:
- تحصیل رایگان در مقطع کارشناسی
- دانشگاههای دولتی ایتالیا هزینههای تحصیل پایینی دارند، اما امکان دریافت بورسیههای مختلف برای کاهش یا حذف این هزینهها وجود دارد.
- دانشجویان میتوانند از بورسیههایی مانندDSU (بورسیه استانی) بهرهمند شوند که شامل معافیت از شهریه، کمکهزینه زندگی و گاهی اوقات خوابگاه و غذا میشود.
- آشنایی با زبان ایتالیایی برای دریافت برخی از این بورسیهها الزامی است.
- تحصیل رایگان در مقطع کارشناسی ارشد
- دانشگاههای ایتالیا برای دانشجویان بینالمللی، بورسیههایی مانندInvest Your Talent in Italy ارائه میدهند که علاوهبر معافیت از شهریه، کمکهزینه مالی نیز دارد.
- برخی دانشگاهها برای دانشجویان برتر تخفیفهای ویژه یا شهریههای بسیار پایینی در نظر میگیرند.
- در برخی رشتهها، امکان تحصیل به زبان انگلیسی نیز وجود دارد.
- تحصیل رایگان در مقطع دکتری
- دانشجویان دکتری معمولاً از طریق قراردادهای تحقیقاتی یا بورسیههای دانشگاهی، حقوق دریافت میکنند که هزینههای تحصیل را پوشش میدهد.
- برخی از بورسیهها علاوهبر هزینههای دانشگاهی، کمکهزینه ماهانه برای زندگی در نظر میگیرند.
- پذیرش در مقطع دکتری، نیاز به داشتن استاد راهنما (Supervisor) و ارائه پروپوزال تحقیقاتی قوی دارد.
شرایط استفاده از بورسیه تحصیلی ایتالیا
یکی از راهکارهای تحصیل بدون هزینه در دانشگاه های ایتالیا، دریافت بورسیه تحصیلی در ایتالیا است. بورسیههای تحصیلی ایتالیا برای دانشجویان بینالمللی شرایط مشخصی دارند و با توجه به نوع بورسیه، دانشگاه و مقطع تحصیلی، قوانین متفاوتی اعمال میشود. در ادامه شرایط کلی برای استفاده از بورسیههای تحصیلی ایتالیا را بررسی میکنیم:
انواع بورسیههای تحصیلی در ایتالیا
انواع بورسیههای تحصیلی در ایتالیا به شرح زیر هستند:
- بورسیههای دولتی (MAECI)
- مخصوص دانشجویان بینالمللی از کشورهای منتخب؛
- معمولاً برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ارائه میشود؛
- شامل معافیت از شهریه، بیمه درمانی و کمکهزینه ماهانه حدود ۹۰۰ یورو است.
- بورسیههای استانی (DSU – Diritto allo Studio Universitario)
- برای دانشجویان با شرایط مالی ضعیف در نظر گرفته شده است؛
- شامل معافیت از شهریه، خوابگاه رایگان، غذای یارانهای و کمکهزینه زندگی؛
- نیازی به معدل بالا ندارد، اما ارائه مدارک مالی معتبر (مثل گردش حساب و گواهی درآمد) الزامی است.
- بورسیههای دانشگاهی
- هر دانشگاه، با توجه به رشته و مقطع، بورسیههایی برای دانشجویان برتر دارد؛
- برخی دانشگاهها بر اساس معدل و رزومه علمی، تخفیف در شهریه یا کمکهزینه ارائه میدهند.
- بورسیه «Invest Your Talent in Italy»
- ویژه دانشجویان کشورهای منتخب برای مقطع کارشناسی ارشد؛
- شامل معافیت از شهریه، دورههای کارآموزی و کمکهزینه ۸۲۰۰ یورویی در سال.
شرایط لازم برای دریافت بورسیه تحصیلی ایتالیا
شرایط لازم برای دریافت بورسیه تحصیلی ایتالیا به شرح زیر است:
- معدل مناسب: بسیاری از بورسیهها حداقل معدل ۱۵ یا ۱۶ را برای کارشناسی و معدل بالاتر از ۱۷ را برای کارشناسی ارشد و دکتری نیاز دارند.
- مدرک زبان: برای دورههای انگلیسیزبان، معمولاً آیلتس ۶ یا تافل ۸۰ نیاز است و برای دورههای ایتالیاییزبان، مدرک B2 زبان ایتالیایی مورد نیاز خواهد بود.
- مدارک مالی (برای بورسیه DSU): ارائه مدارک مالی خانوادگی مانند فیش حقوقی، گواهی مالیات و گردش حساب بانکی الزامی است و در برخی موارد، مدارک باید توسط سفارت ایتالیا تأیید شوند.
- انگیزهنامه و توصیهنامه: برای بورسیههای رقابتی، ارائه انگیزهنامه قوی و توصیهنامه از اساتید دانشگاهی ضروری است.
- پروپوزال تحقیقاتی (برای مقطع دکتری): داشتن یک پروپوزال قوی و تأییدیه از یک استاد راهنما (Supervisor) در دانشگاه مقصد، شانس دریافت بورسیه را افزایش میدهد.
نحوه درخواست بورسیه تحصیلی ایتالیا
برای درخواست بورسیه تحصیلی ایتالیا مراحل زیر را دنبال کنید:
- انتخاب دانشگاه و بررسی بورسیههای موجود در سایت دانشگاه؛
- آمادهسازی مدارک تحصیلی، زبان و مالی؛
- ثبتنام آنلاین در پورتال دانشگاه یا بورسیههای دولتی؛
- ارسال مدارک و انتظار برای نتیجه پذیرش؛
- در صورت قبولی، اقدام برای دریافت ویزای تحصیلی.
مهلت ثبتنام بورسیههای دولتی، معمولاً از فوریه تا می (با توجه به برنامه) است، اما بورسیههای استانی تا سپتامبر مهلت دارند.
بیشتر بخوانید: تمکن مالی برای تحصیل در ایتالیا
مدارک لازم برای تحصیل رایگان در ایتالیا
برای تحصیل رایگان در ایتالیا از طریق دریافت بورسیه، باید مدارک مشخصی را آماده کنید. این مدارک به نوع بورسیه و مقطع تحصیلی بستگی دارند، اما موارد زیر بهطور کلی برای همه برنامههای تحصیلی لازم هستند:
- مدارک تحصیلی
- مدرک دیپلم و پیشدانشگاهی (برای مقطع کارشناسی)؛
- مدرک کارشناسی (برای مقطع کارشناسی ارشد)؛
- مدرک کارشناسی ارشد (برای مقطع دکتری)؛
- ریز نمرات ترجمه شده به زبان ایتالیایی یا انگلیسی؛
- مدارک تحصیلی باید مهر تأیید وزارت علوم، وزارت امور خارجه و سفارت ایتالیا (Dichiarazione di Valore) را داشته باشند.
- مدارک زبان
- آیلتس (حداقل ۶) یا تافل (حداقل ۸۰ (برای دورههای انگلیسیزبان؛
- مدرک زبان ایتالیایی B1 یا B2 (برای دورههای ایتالیاییزبان)؛
- برخی دانشگاهها مدرک زبان اجباری ندارند و ممکن است از طریق مصاحبه سطح زبان شما را ارزیابی کنند.
- مدارک مالی (برای دریافت بورسیههای رایگان مثل DSU)
- گواهی تمکن مالی و گردش حساب بانکی (برای اثبات شرایط مالی ضعیف، جهت دریافت بورسیه استانی)؛
- فیش حقوقی والدین یا سرپرست قانونی؛
- برگه مالیاتی (Tax Certificate) یا مدرک اثبات درآمد خانواده؛
- این مدارک باید به تایید وزارت امور خارجه و سفارت ایتالیا برسند.
- مدارک شخصی
- پاسپورت معتبر (با حداقل ۶ ماه اعتبار)؛
- عکس پرسنلی (مطابق استاندارد ویزای ایتالیا)؛
- فرم تکمیل شده درخواست پذیرش در دانشگاه
- مدارک تکمیلی برای افزایش شانس پذیرش و بورسیه
- انگیزهنامه (Motivation Letter): توضیحی در مورد هدف از تحصیل و برنامههای آینده؛
- توصیهنامه اساتید (Recommendation Letters): معمولاً ۲ یا ۳ نامه از اساتید دانشگاهی؛
- پروپوزال تحقیقاتی (برای مقطع دکتری)؛
- رزومه تحصیلی (CV): شامل سوابق علمی، پژوهشی و مهارتها.
اگر قصد تحصیل رایگان در ایتالیا را دارید، بهتر است مدارک خود را زودتر آماده کرده و برای دانشگاههای مختلف اقدام کنید. بسیاری از دانشگاهها پذیرش و اعطای بورسیه را بر اساس شایستگی علمی و شرایط مالی ارزیابی میکنند.
مزایای تحصیل رایگان ایتالیا
تحصیل رایگان در ایتالیا مزایای زیادی دارد که برخی از مهمترین مزایا شامل موارد زیر میشوند:
- بورسیههای تحصیلی متنوع: ایتالیا بورسیههای مختلفی برای دانشجویان بینالمللی ارائه میدهد که هزینههای تحصیل و زندگی را پوشش میدهند. از جمله این بورسیهها میتوان به بورسیه دولتی DSU، بورسیههای دانشگاهی و بورسیههای سازمانهای خصوصی اشاره کرد.
- هزینههای پایین زندگی: برخلاف بسیاری از کشورهای اروپایی، هزینه زندگی در ایتالیا نسبتاً مقرونبهصرفه است. هزینه مسکن، خوراک و حملونقل برای دانشجویان در مقایسه با کشورهایی مانند آلمان و فرانسه کمتر است.
- کیفیت بالای آموزش و رتبهبندی جهانی دانشگاهها: دانشگاههای ایتالیا مانند دانشگاه ساپینزا رم، دانشگاه میلان و دانشگاه بولونیا در رتبهبندیهای جهانی جایگاه بالایی دارند و آموزش باکیفیتی ارائه میدهند.
- امکان تحصیل به زبان انگلیسی: بسیاری از رشتههای تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا به زبان انگلیسی ارائه میشوند. این موضوع فرصت مناسبی برای دانشجویانی است که قصد یادگیری زبان ایتالیایی ندارند.
- امکان کار دانشجویی: دانشجویان بینالمللی در ایتالیا اجازه کار دانشجویی دارند و میتوانند تا ۲۰ ساعت در هفته کار کنند که به تأمین هزینههای زندگی کمک میکند.
- فرصت اقامت پس از تحصیل: پس از پایان تحصیل، دانشجویان میتوانند برای دریافت اقامت کاری در ایتالیا اقدام کنند و در این کشور مشغول به کار شوند.
- فرهنگ و سبک زندگی جذاب: ایتالیا یکی از جذابترین کشورهای اروپایی از نظر فرهنگی و تاریخی است. دانشجویان میتوانند از آثار باستانی، غذاهای متنوع و سبک زندگی مدیترانهای لذت ببرند.
سخن پایانی
تحصیل رایگان در ایتالیا فرصتی برای دانشجویان ایرانی است که بتوانند بدون پرداخت هزینههای سنگین، از فرصتهای تحصیلی در این کشور استفاده کنند. در این متن به بررسی شرایط تحصیلی و نحوه درخواست تحصیل پرداختیم. امیدوارم این اطلاعات برایتان مفید بوده باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، کافی است با کارشناسان موسسه مهاجرتی Irimmigratin ارتباط برقرار کنید.
سوالات متداول
آیا تحصیل در دانشگاههای ایتالیا برای ایرانیان رایگان است؟
تحصیل در ایتالیا کاملاً رایگان نیست، اما با دریافت بورسیههای تحصیلی مانند بورسیه استانی (DSU) میتوان هزینهها را تا حد زیادی کاهش داد. این بورسیه هزینه شهریه دانشگاه، خوابگاه، وعدههای غذایی و حتی مقداری کمکهزینه نقدی را پوشش میدهد. برای دریافت آن، باید مدارک مالی مناسبی ارائه کرد که نشان دهد دانشجو از خانوادهای با درآمد محدود است.
آیا امکان تحصیل رایگان به زبان انگلیسی در ایتالیا وجود دارد؟
بله! بسیاری از دانشگاههای ایتالیا، بهویژه دانشگاههای مطرحی مانند دانشگاه ساپینزا رم، پلیتکنیک میلان و دانشگاه بولونیا، دورههای متعددی را به زبان انگلیسی ارائه میدهند. برای ورود به این دورهها معمولاً نیاز به مدرک زبان انگلیسی (مانند آیلتس یا تافل) و در برخی موارد آزمونهای ورودی دانشگاه وجود دارد.
شرایط دریافت بورسیه استانی ایتالیا برای ایرانیان چیست؟
برای دریافت این بورسیه، دانشجو باید ثابت کند توانایی مالی محدودی دارد. مدارک مورد نیاز، شامل گواهی درآمد خانوادگی، مدارک ملکی و اجارهنامه مسکن در ایران است. همچنین، دانشجو نباید در گذشته مدرک دانشگاهی همسطح یا بالاتر در ایتالیا دریافت کرده باشد. این بورسیه سالانه تمدید میشود و دانشجو باید حداقل تعداد مشخصی از واحدهای درسی را بگذراند تا بتواند در سالهای بعد هم از آن بهرهمند شود.